Siber Zorbalık
Siber Zorbalık Nedir?
Siber zorbalık, dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilen zorbalıktır.
Bu tür zorbalıklar sosyal medyada, mesajlaşma platformlarında, oyun platformlarında ve cep telefonlarında görülebilir.
Hedef seçilen kişileri korkutmaya, kızdırmaya ya da utandırmaya yönelik olarak tekrarlanan bir davranıştır.
Buna örnek olarak şu eylemler gösterilebilir:
! Sosyal medyada bir kişi hakkında yalanlar yaymak ya da utandırıcı fotoğraflar yayınlamak
! Mesajlaşma platformlarından incitici mesajlar ya da tehditler yollamak
! Başka birinin kimliğiyle başkalarına kötü mesajlar göndermek
Türkiye Siber Zorbalıkta Ne Durumda?
Yaklaşık %12'si sözlü siber zorbalığa maruz kaldığını söylemektedir. Öğrencilerin yaklaşık %10.5'i ise sözlü siber zorbalık yaptığını ifade etmektedir
Zorbalık Davranışları
Kişinin fiziksel ve zihinsel bütünlüğüne zarar verme veya kişiyi suistimal etme davranışlarına örnekler:
- Aşağılama
- İsim takma
- Kişiden yararlanma
- Güç dengesizliğini hatırlatarak tehdit etme
- Dedikodu yaparak sosyal ortamlardan bilinçli olarak dışlama
- Dil ve ırk gibi aidiyetlerle dalga geçme
- Fiziksel zarar verme niyeti ve tehditleri
- Duygusal hasar vermeye yönelik konuşmalar
Siber Zorbalığı Daha Tehlikeli Kılan Etkenler?
Siber zorbalık pek çok kişi tarafından yüz yüze yapılan zorbalıktan farklı ve daha tehlikeli olarak değerlendirilir. Dijital zorbalığı diğer zorbalık türlerinden ayıran nedir?
Mekansızlık ve Zamansızlık:
Öncelikle siber ya da sanal zorbalık diğer tip zorbalıklardan farklı olarak zaman ve mekan fark etmeksizin her an gerçekleşebilir. Siber zorbalıktan kaçınmak diğer tip zorbalıklara göre çok daha zor ve mağduru güvenli alanlarında dahi yakalayabilir.
Yayılma Hızı:
Bir zorbalık sadece zorba ve mağdur arasında gerçekleşmez. Her zorbalıkta üçüncü bir taraf, yani tanıklar vardır. Mağdur, zorba ve tanıkların ilişkisine zorbalık üçgeni adı verilir. Bu üçgenin bir ucunu oluşturan tanıklar oldukça önemlidir. Tanıkların zorbalığı durdurmak veya devam ettirmek konusunda önemli bir rolü vardır. Tanıklar, zorbanın tarafını tuttuğunda zorbalık artarak devam ederken mağdurun tarafını tuttuğunda zorbalık sonlandırılabilir.
Anonimlik:
Anonimlik, siber zorbaların uzaktan sergiledikleri zorbaca davranışlardan kopuk hissetmelerinde ve sorumluluk üstlenmemelerinde etkili olur. Sosyal normlar, bilgisayar başında daha az etkilidir.
Siber Zorbalık Karşısında Yapılması Gerekenler
Siber zorbalığı anonim bir şekilde yapılabildiği için takip etmek ve kontrol etmek zordur. Tam da bu sebeple herhangi biri siber zorbalığa maruz kalabilir. Siber zorbalık, maruz kalan kişiler üzerinde ciddi bir duygusal yük yaratabilir. Siber zorbalığın birçok farklı formu bulunur ve kanıtları toplamak zorbalığın önüne geçme konusunda önem taşır. Siber zorbalık karşısında yapabilecekleriniz:
Durumu güvendiğiniz biriyle paylaşın. Zorbalık davranışlarına maruz kalmak, özellikle bu baskı ve yıldırıcı davranışlar uzun süredir devam ediyorsa yalnızlaşmanıza sebep olabilir. Güvendiğiniz biriyle konuşarak destek alabilir, paylaşımda bulunmanın rahatlığıyla kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Güçlenmelerine engel olmak için zorbaları görmezden gelin. Zorbalar, siz onlara cevap verdikçe ve onlar karşısında kendinizi ifade etmeye çalıştıkça güçlenirler. Bu sebeple onlarla mümkün olduğunca iletişim kurmamaya çalışın. Mesajlarına cevap vermeyin veya onlarla herhangi bir etkileşime girmeyin. Konuşmaların ekran görüntüsü gibi kanıtları toplayın. Siber zorbalığın fark edilmesini belki de en kolaylaştıran şeylerden biri internetteki paylaşımların kaydının tutulabiliyor olmasıdır. Zorbalığa maruz kaldığınızı düşünüyorsanız söz konusu kişinin paylaşımlarını, mesajlarını, size gönderdiği görselleri kayıt altında tutun. Sosyal medya platformlarında kişi hakkında şikayet oluşturun. Yaygın kullanılan sosyal medya platformlarında şikayet et/bildir gibi alanlar mevcutur. Buralardan faydalanarak veya destek birimlerine mail atarak zorba kişilerin profillerini şikayet edebilirsiniz.
